ค่าดัชนี Color rendering index (CRI) คือ ค่าที่ใช้ในเชิงเปรีบเทียบว่า สีที่คุณมองเห็น ภายใต้แสงจากหลอดไฟ หรือ โคมไฟนี้ เทียบกับ มองภายใต้แสงธรรมชาติจากดวงอาทิตย์ ว่ามีความผิดเพี้ยนไปเท่าไหร่ โดยค่า CRI เท่ากับ 100 คือค่าดัชนีของการมองภายใต้แสงจากดวงอาทิตย์ หรือแสงที่ได้จากหลอดใส้ (Incandescent) หรือ หลอด Halogen
ตารางเปรียบเทียบค่า CRI ของแหล่งกำเนิดแสงต่างๆ
| ประเภทหลอดไฟ | CCT (K) | CRI |
|---|---|---|
| Low-pressure sodium (LPS/SOX) | 1800 | -44 |
| Clear mercury-vapor | 6410 | 17 |
| High-pressure sodium (HPS/SON) | 2100 | 24 |
| Coated mercury-vapor | 3600 | 49 |
| Halophosphate warm-white fluorescent | 2940 | 51 |
| Halophosphate cool-white fluorescent | 4230 | 64 |
| Tri-phosphor warm-white fluorescent | 2940 | 73 |
| Halophosphate cool-daylight fluorescent | 6430 | 76 |
| “White” SON | 2700 | 82 |
| โคมไฟ หลอดไฟ LED | 2700-5000 | 83 |
| Quartz metal halide | 4200 | 85 |
| Tri-phosphor cool-white fluorescent | 4080 | 89 |
| High-CRI LED lamp (blue LED) | 2700-5000 | 95 |
| Ceramic discharge metal-halide lamp | 5400 | 96 |
| Ultra-high-CRI LED lamp (violet LED) | 2700-5000 | 99 |
| Incandescent/halogen bulb | 3200 | 100 |
อ่านเพิ่มเติมเกี่ยวกับ CCT ได้ที่บทความ CCT คืออะไร
เมื่อไหร่ที่คุณต้องการหลอดไฟ หรือ โคมไฟ ที่มี Color rendering index – CRI สูงๆ
นอกจากเรื่องประสิทธิภาพ ลูเมนต่อวัตต์ ที่แสดงให้เห็นถึงความสว่าง และกำลังไฟฟ้าที่ใช้ไปแล้ว ค่า CRI ก็เป็นอีกหนึ่งตัวแปรที่ต้องพิจารณาเป็นอย่างยิ่ง โดยเฉพาะอย่างยิ่ง งานที่ต้องแยกแยะ ระหว่างงานดี กับงาน เสีย ของดี กับของเสีย งานเหล่านี้ต้องการความถูกต้องของสีสูงๆ เช่น
- สีของ ของสด เช่น ผลไม้ เนื้อสัตว์ ต่างๆ คงไม่ดีแน่ หากสินค้า ที่ทั้งใหม่และสด กลับถูกมองว่าเป็น สินค้าเก่าเก็บ เนื้อจากสีที่ซีดจางลง เพราะ หลอดไฟ หรือ แสงไฟที่ส่องไปที่ ของสดเหล่านี้ ทำให้สีผิดเพี้ยนไปจากความเป็นจริง ดังนั้น ในงานที่ขายของสด ทั้งผัก ผลไม้ และเนื้อสัตว์ จำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องการค่า CRI สูงๆ
- ในอุตสาหกรรมบางประเภท ต้องใช้พนักงานในการคัดแยกสินค้า ที่ดี และสินค้าที่ ตกสเปค สีเพี้ยนออก ในกรณีเช่นนี้ คุณต้องการค่าความถูกต้องของสีสูงๆ เช่นกัน ไม่เช่นนั้น พนักงานของคุณอาจจะคัดเอาของดี ไปเป็นของเสีย ทำให้เกิดความเสียหายได้อย่างมาก
- การแสดงสินค้า และงานศิลปะ ก็เป็นอีกตัวอย่างหนึ่งที่ต้องการค่า CRI สูงๆ เพื่อให้ลูกค้าขอคุณ ดูสวยโดดเด่น อย่างที่ควรจะเป็น
- วินิจฉัย และการรักษา หากแพทย์ ต้องทำการวินิจฉัย เพื่อทำการรักษา หากแสงที่ให้ภายในห้องรักษาให้ความผิดเพี้ยนของสีสูงมีค่า CRI ต่ำ เป็นไปได้ที่อาจจะเกิดความผิดพลาดเกิดขึ้น
- ความปลอดภัย เป็นอีกหัวข้องานที่ต้องการค่าความถูกต้องของสีๆ เพราะหากมีเหตุการณ์ที่เป็นภัยเกิดขึ้น การสอบสวนคงวุ่นวายน่าดู หากพยาน แจ้งสีของวัตถุ หรือยานพาหนะ ผิดเพี้ยนไปจากสีจริงๆ ของวัตถุ
สรุป
จากตารางจะเห็นได้ว่า ค่า Color rendering index (CRI) แหล่งกำเนิดแสงที่เป็นหลอดใส้ (Incandescent) และหลอดไฟฮาโลเจน (Haloen) นั้นให้ความถูกต้องของสี 100 เทียบเท่าแสงได้คุณมองจากแสงธรรมชาติ ในขณะเดียวกัน จะสังเกตุเห็นได้ว่าในกลุ่มที่มีค่าความถูกต้องใกล้เคียงกับแสงจากธรรมาชาติที่มีค่าดัชนี้ความถูกต้องของสีตั้งแต่ 80 ขึ้นไปนั้นมี LED อยู่ด้วยกัน 3 ตัวเลยทีเดียว
และงานที่ต้องการแหล่งกำเนิดแสงทั้ง โคมไฟ และหลอดไฟที่ มีค่า CRI สูงๆ มีความจำเป็นอย่างยิ่ง สำหรับงาน หรือ กิจกรรมที่ต้องมีการแยกแยะของดี หรือของเสีย โดยใช้สีเป็นตัวแบ่งแยก เช่น ของสด, ผักผลไม้, งานศิลปะ หรือแม้แต่กิจกรรมีที่เกี่ยวข้องกับความปลอดภัยต่างต้องการแหล่งกำเนิดแสงที่ให้ค่าดัชนีของแสงใกล้เตียงหรือเหมือนกับที่คุณมองภายใต้แสงธรรมชาติ
อ่านเพิ่มเติมได้ที่ Wikipedia